ساچمه
ساچمه بلبرینگ اصلی ترین جز و فاکتور تشکیل دهنده بیرینگ (بلبرینگ و رولبرینگ) ها به حساب می آید. شکل ساچمه در بیرینگ مشخص کننده نوع بیرینگ (بلبرینگ و رولبرینگ) میباشد. به بیان ساده راحت ترین روش تشخیص و شناسایی نوع بیرینگ ها توجه به شکل و نوع ساچمه بلبرینگ می باشد. در این بخش به معرفی انواع شکل ساچمه در بلبرینگ و بررسی ویژگی هریک از انواع ساچمه بلبرینگ می پردازیم.
انواع ساچمه :
به طور کلی ساچمه در بیرینگ ها به دو دسته شامل، ساچمه های بکار رفته در بلبرینگ و ساچمه های مورد استفاده در رولبرینگ ها تقسیم می شود. در اصل کلمات بال و رول (ball و roll) در بیرینگ ها مشخص کننده همین موضوع می باشد. کلمه بال به معنای توپ یا ساچمه گرد می باشد که در ساختار انواع بلبرینگ شامل بلبرینگ شیار عمیق، خود تنظیم، کف گرد و تماس زاویه ای بکار رفته است. و رول به معنای ساچمه سوزنی، ساچمه بشکه ای، ساچمه مخروطی و ساچمه استوانه ای می باشد که در انواع رولبرینگ بکار می رود و یکی از دلایل نام گذاری رولبرینگ ها هم به علت شکل ساچمه استفاده شده در ساختار آن می باشد. در ادامه مطلب به معرفی کامل انواع ساچمه بلبرینگ و ساچمه رولبرینگ می پردازیم.
ساچمه گرد
ساچمه سوزنی ( استوانه ای )
ساچمه بشکه ای
ساچمه مخروطی
اما آیا تمامی انواع ساچمه قابل تهیه و خرید هستند؟ پاسخ مشخص است خیر. در میان تمامی انواع ساچمه به کار رفته در بلبرینگ ها و رولبرینگ ها تنها دو نوع ساچمه گرد و ساچمه سوزنی (استوانه ای) هستند که شما می توانید برای کاربرد های مختلف تهیه کنید. ساچمه های بشکه ای و مخروطی به دلیل مصارف کم اصولا در بازار ایران به ندرت میتوان تهیه نمود . که در ادامه به معرفی برخی از ویژگی های ساچمه گرد و ساچمه سوزنی (استوانه ای) می پردازیم.
ساچمه گرد :
ساچمه های گرد یا همان ساچمه های ball رایج ترین و پر مصرف ترین نوع ساچمه در ساختار بلبرینگ ها به حساب می آیند. این نوع ساچمه ها در انواع بلبرینگ (شیار عمیق، تماس زاویه ای، کف گرد و خود تنظیم) مورد استفاده قرار می گیرند. مهمترین ویژگی ساچمه های دایره شکل (ساچمه گرد) در بلبرینگ ها قابلیت چرخش با سرعت بالا می باشد. یعنی وجود این نوع ساچمه ها در ساختار بیرینگ به این معنا است که بیرینگ شما قابلیت استفاده در کاربرد های با سرعت بالا را دارد.
ساچمه سوزنی ( استوانه ای ) :
ساچمه سوزنی پس از ساچمه های گرد یا توپی پر مصرف ترین نوع ساچمه در بازار ایران می باشد.شکل ظاهری ساچمه سوزنی استفاده از این نوع ساچمه ها را در صنایع مختلف افزایش داده است.مهمترین ویژگی ساچمه های سوزنی شکل قابلیت تحمل فشار بالا تری نسبت به ساچمه های گرد می باشد.
انواع آلیاژ در ساچمه گرد و ساچمه سوزنی :
ساچمه کروم استیل :
ساچمه های کروم استیل رایج ترین نوع آلیاژ در تولید ساچمه می باشد. این نوع ساچمه ها در ابعاد گسترده اینچی و میلیمتری تولید می شوند. ساچمه های کروم استیل از لحاظ دقت و مقاومت نسبت به باقی ساچمه ها کیفیت بالاتری دارند. مهمترین فاکتور برای سنجش کیفیت ساچمه های کروم استیل گرید ساچمه می باشد. هرچه قدر گرید ساچمه کمتر باشد ساچمه از کیفیت بالا تری برخوردار می باشد. برای مثال ساچمه با گرید ۲۰۰ از ساچمه با گرید ۵۰۰ باکیفیت تر و دقیق تر می باشد.
ساچمه کربن استیل :
ساچمه های کربن استیل همان ساچمه های ارزان قیمتی هستند که با توجه به کیفیت نسبت پایینی که دارند در بسیاری از صنایع عام مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع ساچمه ها در ابعاد گسترده اینچی و میلیمتری تولید می شوند. قیمت ساچمه در نوع کربن استیل از دیگر انواع ساچمه پایین تر می باشد.
ساچمه استنلس استیل (ساچمه استیل) :
ساچمه های استیل پر کاربرد ترین نوع ساچمه با آلیاژ خاص می باشند. مهمترین ویژگی ساچمه های استیل مقاومت در برابر زنگ زدن یا همان ضد آب بودن ساچمه و مقاومت در برابر خوردگی و نگیر بودن آنها در برابر آهنربا می باشد. ساچمه های استیل در مقابل انواع اسیدها مقاومت نشان میدهند و ضد اسید هم میباشند. ساچمه های استیل موجود در بازار ایران معمولا از نوع ساچمه گرد هستند. این نوع ساچمه ها در سه مدل ساچمه استیل ۳۰۴ ، ساچمه استیل ۳۱۶ و ساچمه استیل ۴۴۰ تولید می شوند. که هریک از انواع آن با توجه به ویژگی که دارد در صنایع مختلف همچون صنایع هوایی ، صنایع پزشکی ، صنایع غذایی و بسیاری دیگر از صنایع خاص مورد استفاده قرار می گیرند.
ساچمه بالسکرو (CNC) :
ساچمه های بالسکرو از ساچمه های کرم استیل استفاده میشود که گرید ۱۰ میباشند و ساخت کشور آلمان هستند . این ساچمه ها از دقت بسیار بالایی برخوردار هستند.
ساچمه پلاستیکی :
ساچمه پلاستیکی معمولا در صنایع پزشکی و صنایع آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع ساچمه از جنس POM هستند.
ساچمه سرامیک ( ساچمه سرامیکی) :
منظور از ساچمه های سرامیکی همان ساچمه های گرد از جنس سرامیک می باشند.این نوع ساچمه ها در چهار مدل با آلیاژ سیلیکون نیترید، زیرکونیوم اکساید، سیلیکون کارباید و آلومینیوم اکساید تولید می شوند.ساچمه های سرامیکی معمولا بیشتر در بلبرینگ سرامیکی کاربرد دارند.مقاومت در برابر آب، مقاومت در برابر خوردگی، مقاومت در برابر اسید، مقاومت در برابر دما و سبک وزن بودن از جمله مهمترین ویژگی ساچمه های سرامیکی می باشند.نکته مهم درباره ساچمه های سرامیکی قیمت آن ها می باشد.قیمت ساچمه با این نوع آلیاژ نسبت به دیگر انواع ساچمه بالاتر می باشد.
ساچمه تنگستن کارباید :
ساچمه های تنگستن کارباید سخت ترین نوع ساچمه می باشند. در بررسی مهمترین مزیت استفاه از ساچمه های گرد تنگستن کارباید می توان به مقاومت بسیار بالا در برابر فشار، سختی، سایش و ضربه اشاره کرد. (ساچمه تنگستن کارباید در بازار ایران بسیار محدود است.)
خرید ساچمه بلبرینگ
اگر قصد خرید ساچمه گرد یا خرید ساچمه سوزنی (انواع ساچمه موجود در بازار ایران) را دارید مهم ترین نکته ای که باید به آن توجه کنید شرکت ، فروشگاه یا فروشنده ای هست که قصد خرید ساچمه را از آن دارید. چرا که ساچمه ها با توجه به شکل ظاهری که دارند هیچ گونه مشخصات فنی ، مارک و نام کشور سازنده ای روی آن درج نمی شود. و تنها فروشنده ساچمه هست که از مشخصات واقعی ساچمه اطلاع دارد.
مفهوم گرید در ساچمه چیست؟
به بیان ساده گرید همان کیفیت در ساختار ساچمه می باشد. هر چقدر گرید ساچمه کمتر باشد ساچمه از کیفیت و دقت بیشتری برخوردار می باشد. گرید به صورت عدد نشان داده می شود و از عدد ۱۰ تا ۱۰۰۰ متغییر می باشد.(گرید ۱۰ بهترین نوع ساچمه و گرید ۱۰۰۰ ضعیف ترین نوع ساچمه می باشد) البته لازم به ذکر است که گرید ۱۰۰۰ به معنای بی کیفیت بودن ساچمه نیست بسیاری از تولیدات ساچمه فاقد گرید می باشند (ساچمه های چینی) پس ساچمه گرید ۱۰۰۰ چینی نسبت به ساچمه های بدون گرید از کیفیت و دقت بیشتری برخوردار می باشند.
فاکتور های موثر در قیمت ساچمه
کشور تولید کننده ساچمه
کیفیت ظاهری ساچمه
گرد بودن ساچمه (در ساچمه های گرد)
یکدست بودن ساچمه
براق بودن ساچمه
گرید ساچمه
کشور های تولید کننده ساچمه بلبرینگ
ساچمه بلبرینگ هم مانند اکثر تجهیزات و قطعات صنعتی توسط بسیاری از کشور ها با کیفیت های مختلف تولید می شوند. اما در این بخش از مطلب میخواهیم به معرفی مهمترین و بهترین کشور های تولید کننده ساچمه بلبرینگ موجود در بازار ایران بپردازیم.
آلمان
ایتالیا
ژاپن
اوکراین
هند
تایوان
چین
ساچمه های آلمانی بهترین و با کیفیت ترین ساچمه موجود در ایران و ساچمه های چینی رایج ترین و پرمصرف ترین ساچمه بلبرینگ می باشند.